Iqtisodiyot va menejment
Download 1.47 Mb.
|
| Mehnat intensivligi ish vaqti birligi mobaynida sarflangan mehnat miqdori orqali tavsiflanuvchi ko‘rsatkich hisoblanadi. Mehnat intensivligining oshishi amalda ish vaqtining ko‘payganligini anglatadi. Shunday qilib, intensivlik ish vaqtining davomiyligi bilan bevosita aloqador bo‘ladi. Mehnatning intensivligi deganda ish vaqti birligi davomida ishchi kuchi sarfi orqali aniqlanuvchi mehnat jadalligining darajasi tuShuniladi. Mehnatning jadallik darajasini aniqlashda ish kunining davomiyligi yoki bir soat vaqt birligi sifatida qabul qilinadi.
Individual yoki o‘rtacha ijtimoiy mehnat intensivligi tushunchalari farqlanadi. Muauyan ishlab chiqarish munosabatlari sharoitida individual intensivlik ishchining yoshi, uning mahorat darajasi, jismoniy va aqliy qobiliyatlariga bog‘liq bo‘ladi. Mehnatning o‘rtacha intensivligi – bu umumlashma tushuncha bo‘lib, alohida shaxs, alohida korxona va tarmoq, mamlakatning turli hududlarida mavjud bo‘lgan individual miqdorlardan tarkib topadi. «O‘rtacha intensivlik» tushunchasi mehnat intensivligining faqat miqdor tomonini tavsiflab, u yoki bu ishlab chiqarish usuli sharoitidagi intensivlikning mohiyati va mazmunini aks ettirmaydi. Shunga ko‘ra, iqtisodiyot nazariyasida ijtimoiy zaruriy mehnat intensivligi tushunchasi farqlanib, u har bir muauyan mamlakat uchun bir vaqtning o‘zida ijtimoiy mazmunni aks ettiruvchi ma’lum o‘rtacha miqdorni o‘z ichiga oladi. Iqtisodiyot nazariyasi fanida tovar qiymatining negizini nima tashkil qiladi degan savolga javob berishda ikki xil yo‘nalish mavjud hamda ular o‘rtasida doimiy ravishda tortiShuvlar va munozaralar bo‘lib kelmoqda. Biz quyida Shu ikki xil yo‘nalishdagi nazariyalarning mazmunini o‘quvchiga havola qilamiz.
Download 1.47 Mb. Share with your friends:
|