Foyda funksiyalarini hisoblash (Profit Function Calculation). Daromad va harajatlar funksiyasini aks ettirgan holda biz R (x) - daromad funksiyasi va C (x) - harajatlar funksiyasi deb bemalol ayta olamiz. Bu esa
P (x) = R (x) - C (x)
anglatadi.
Merchandiser sotuvchisi shirin keklarni har birini 5,00 dollardan sotmoqda. Shuning uchun uning daromadi 5x (Rx). Har kuni u o’zining savdo shoxobchasi uchun 100 dollar to’laydi, bu esa doimiy harajatdir. Har bir pirojnini tayyorlash uchun materiallar (o’zgaruvchan harajatlar) har bir pirojni uchun 3 dollarni tashkil etadi.
Uning qiymat funksiyasi C (x) = 100 + 2.90 ga teng. Xo’sh, foyda olish uchun savdogar qancha shirin pirojni sotishi kerak bo’ladi?
Harajat funksiyasi buzilish nuqtasini hisoblash (Cost Function Breakeven Point Calculation). R (x) = C (x), 5x = 100 + 3x, x = 100.
Bu shuni anglatadiki, savdogar har kuni buzilmaslik uchun kamida 100 ta pirojni sotishi kerak. Buning ma’nosi shuki, agar u har kuni 100 dan ortiq pirojni sota olsa, foyda ko’payadi va 100 dan keyin har bir qo’shimcha pirojniga 2,00 dollar qo’shimcha qiladi.
Har bir korxona uchun majburiy vosita bo’lgan buzilmaslik tahlili kompaniyaning samaradorlik darajasini belgilaydi. Bu kompaniya foydasini loyihalashtirishga yordam beradi va uning ish faoliyatini baholash uchun to’liq qo’llanma bo’lib xizmat qiladi.
Bu biznes-rejaning bir qismidir, chunki u iqtisodiy tuzilmalarni yaratadi. Shuningdek, u foydali marjaga olib keladigan birliklar sonini belgilaydi. Biroq, biznes yuritish paytida ham, buzilishlar tahlili qo’llanilishi mumkin. Bu narxlash va reklama jarayonlarida muhim rol o’ynaydi. Bundan tashqari, bu harajatlarni nazorat qilish paytida juda foydali.
Harajat funksiyasi buzilish nuqtasi
R(x)/(B(x)-O’(x))=T(x)
hisoblanadi. Bu erda R(x) - ruxsat etilgan harajatlar, B(x) - birlikni sotish narxi, O’(x) - o’zgaruvchan harajatlar, T(x) - tanaffus nuqta. Zarar ko’rmagan nuqtani tiklash kompaniyaning doimiy va o’zgaruvchan
barcha harajatlarini qoplaganligini anglatadi va bundan keyin hamma narsa qo’shimcha foyda keltiradi. Xulosa shuki, buzilishlarni tahlil qilish biznes uchun xavfsizlik vositasi sifatida ishlaydi.
