Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı 1

GÜNGÖR Nur Müge

Danışman : Prof. Dr. Ahmet KURTOĞLU

Anabilim Dalı : Orman Endüstri Mühendisliği

Programı : Orman Endüstrisi Makinaları ve İşletme

Mezuniyet Yılı : Temmuz 2009

Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Ahmet KURTOĞLU

Prof. Dr. Adnan DİKİCİOĞLU

Prof. Dr. K.Hüseyin KOÇ

Prof. Dr. Ömer SARAÇOĞLU

Prof. Dr. Cemalettin YAMAN

Bu çalışmada Türkiye’deki masif ve çok tabakalı parke endüstrilerinin durumları belirlenmiştir. Masif ve çok tabakalı parke işletmelerini kapsayan anket çalışması sonucunda, masif parke üretiminde meşe, kayın, sapelli, ıroko türlerinin kullanıldığı belirlenmiştir. Tomruktan taslak üretiminde kullanılan makinaların, kurutma fırınlarının teknolojik düzeyi yeterli, buharlama fırınlarınınki yetersizdir. Tomruktan parke taslağı üretiminde ortalama randıman % 61,7; taslaktan mamul parke üretiminde randıman % 70,4’tür. Türkiye’de çok tabakalı parke üretiminde üst tabakada kullanılan ağaç türleri meşe, kayın, ceviz, akçaağaç, ıroko, sapelli, merbau, doussie’dir. Üst tabaka üretiminde tomruk biçmede, kereste ve taslaktan üst tabaka üretiminde kullanılan makinaların, kurutma fırınlarının teknolojisi yeterlidir. Keresteden taslak üretiminde ortalama randıman % 80’dir.

Endüstriyel Uygulama Örneklerinde gözlem-inceleme yöntemi ile teknolojik yapı, randıman, kayıplar belirlenmiştir. İşletmelerde kullanılan makinaların teknolojisi uygundur. Masif parke işletmesinde tomruktan taslak üretiminde ve taslaktan mamul parke üretiminde ortalama randıman sırasıyla % 59,5 ve % 53,5’dir. Keresteden taslak ve taslaktan mamul parke üretiminde ortalama randıman sırasıyla % 81,5 ; % 58’dir. Çok tabakalı parke işletmesinde keresteden lamel taslağı ve lamel taslaklarından lamel üretiminde ortalama randıman sırasıyla % 80,91 ; % 76,62’dır. Ayrıca kontrplak kullanımında randıman % 92,22’dir.

Türkiye’de üretilen 2. sınıf meşe, kayın, sapelli, ıroko masif parkeler TS 73 EN 13226 (2004)’e görünüm özellikleri, oluklaşma, gönyelilik, eğilme, kılıcına eğilme bakımından uygun; rutubet miktarı, uzunluk, genişlik, kalınlık bakımından uygun değildir. Tip 4 meşe, kayın, sapelli, ıroko çok tabakalı parkeler TS EN 13489 (2004)’e görünüm özellikleri, üst tabaka kalınlığı, dudaklanma, kılıcına eğilme bakımından uygun; rutubet miktarı, uzunluk, genişlik bakımından uygun bulunmamaktadır. Masif parkelerde ortalama pürüzlülük meşede 9,19 µm, ırokoda 8,774 µm bulunmuştur.

Status of solid wood and multilayer parquet industries in Turkey were determined in this study. As result of survey study directed to solid wood and multilayer parquet enterprises; trees species as oak, beech, sapele and iroko were determined to be used in solid wood parquet manufacturing. Technological level of machines used in production of flooring strip from log and drying kilns are sufficient; but steaming technology is insufficient. Average yield in producing flooring strip from log is 61,7% ; average yield in producing solid wood parquet from flooring strip is 70,4%. Tree species used in lamella production of multilayer parquet industry in Turkey are oak, beech, walnut, maple, iroko, sapele, merbau, doussie. Technological level of machines producing flooring strip from log, lamella production machines, drying kilns are sufficient. Average yield in producing flooring strip from lumber is %80.

Appearance properties, cup, bow, crook of 2.nd class oak, beech, sapele, iroko solid wood parquets produced in Turkey were determined to agree upon TS 73 EN 13226 (2004); moisture content, length, width, thickness properties weren’t determined to agree upon. Appearance properties, top layer thickness, crook of Type 4 multilayer parquets produced in Turkey were determined to agree upon TS EN 13489 (2004); but moisture content, length, width of parquets weren’t determined to agree upon . Average surface roughness of oak and iroko solid wood parquets were determined as 9,19 µm and 8,774 µm; respectively.

Key Words: Solid wood parquet, multilayer parquet, technological structure, yield, quality


PEYZAJ MİMARLIĞI ANABİLİM DALI


SEYİDOĞLU Nilüfer

Danışman : Prof. Dr. Yahya AYAŞLIGİL

Anabilim Dalı : Peyzaj Mimarlığı

Mezuniyet Yılı : 2009

Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Yahya AYAŞLIGİL

Prof. Dr. Hakan ALTINÇEKİÇ

Prof. Dr. Aslı BAYÇIN KORKUT

Prof. Dr. Metin SARIBAŞ

Prof. Dr. Hüseyin DİRİK

Bazı Doğal Geofitlerin Peyzaj Düzenlemelerinde Kullanımı Ve Üretimi Üzerine Araştırmalar

Ülkemizde geofitler, aşırı sökümlerle toplanarak satılmakta ve doğal yaşam alanları tahrip olmaktadır. Bu nedenle geofitlerin, peyzaj değeri, üretimi, ex-situ koruması ve peyzaj düzenlemelerinde kullanımları açısından araştırılması gerekmektedir. Bu araştırmada, Sternbergia lutea (L.) Ker-Gawl. ex Sprengel, Leucojum aestivum L., Anemone blanda Schott & Kotschy ve Lilium candidum L. ‘un deneme materyali olarak seçilmiştir. Farklı soğan veya rizomlar kullanılarak üretim-yetiştirme, yetiştirme-kullanım özelliklerini belirleme ve üretim-laboratuvar denemeleri yapılmıştır. Sternbergia lutea, Leucojum aestivum’da 2-3 yıl sonra soğanlar çiçek açacak büyüklüğe ulaşmıştır. Yavru soğan oluşturma kapasiteleri yüksektir ve yavru soğan için ikinci veya üçüncü yılda söküm yapılmalıdır. Lilium candidum ve Anemone blanda’da etkili sonuçlar elde edilememiştir.

Sternbergia lutea ve Leucojum aestivum için I. ortam (100000 – 105000 lüks/yoğun ışık-güneşli) ve II. ortam (23000 – 25000 lüks/yarı gölge)’da ve Anemone blanda için I. ortam; (100000 – 105000 lüks /yoğun ışık-güneşli)’da kullanımları uygun olmaktadır. Lilium candidum L. için II. ortam (23000 – 25000 lüks /yarı gölge) kullanılabilir, ancak etkili sonuçlar elde edilememiştir. Sternbergia lutea, Leucojum aestivum, Anemone blanda ve Lilium candidum L. için I. ortamdaki (organik madde miktarı yüksek/torflu) büyüme ve gelişme II. ortama (organik madde miktarı düşük/kumlu) nazaran daha iyidir. Ancak aralarında çok az bir fark olduğu için her iki ortamında kullanılabileceği belirlenmiştir. Sternbergia lutea, Anemone blanda ve Lilium candidum’da derin dikim, çiçeklenmeyi olumsuz, Leucojum aestivum’da ise olumlu etkilemiştir. Leucojum aestivum’un, dilimlere ayırma–chipping yöntemi ile üretiminde, 11/12 cm .çevre büyüklüğündeki soğanların 4’ e bölme uygulamasından en iyi sonuç elde edilmiştir.

Sternbergia lutea, Leucojum aestivum’un İstanbul ekolojik koşullarına uyum sağlayabildiği, büyüme ve gelişme özelliği gösterebildiği, yavru soğan oluşturma kapasitelerinin yüksek olduğundan üretimlerinin yapılabileceği ve peyzaj tasarım ve uygulamalarında kullanımlarının uygun olduğu belirlenmiştir. Anemone blanda Schott & Kotschy ve Lilium candidum L.’da ise genel anlamda büyüme ve gelişmelerinde olumlu sonuçlar alınmasına rağmen, yavru soğan veya rizom oluşturma kapasitelerinin az olduğu ve bu türlerin devamlılığının sağlanması açısından araştırmaların genişletilmesi gerektiği belirlenmiştir. Buna göre doğal olarak yayılış gösteren geofit türlerinin sürekliliğinin sağlaması ve korunması yanında, adaptasyon ve kültüre alma çalışmalarının genişletilmesi, peyzaj tasarım ve uygulamalarında kullanımlarının yaygınlaştırılması gerekmektedir.

 

Researches on Propagation and use of Some Native Geophytes in Landscape Design

Geophytes have been digged out in large quantity extremely and sold. Therefore their natural habitats have been destructed. In this research, Stenbergia lutea (L.) Ker-Gawl. ex Sprengel, Leucojum aestivum L., Anemone blanda Schott & Kotschy and Lilium candidum L. are chosen as material for the experiments. By using bulbs and rhizomes with different radius measurements, propagation-cultivation, cultivation-usage and propagation-laboratory experiments were made. After 2-3 years, Stenbergia lutea and Leucojum aestivum bulbs, were reached the maturity for having flower. Their capacity for forming bulblets is high. For having bulblets it is necessary to make digging out in the second and third years. The results are not very effectual in the Lilium candidum and Anemone blanda species.

The I. media (100000-105000 lux/full sun) and the II. media (23000-25000 lux/semi-shade) are sown and suitable for Stenbergia lutea and Leucojum aestivum. For Anemone blanda is the I. media (100000-105000 lux/full sun) suitable. The II. media (23000-25000 lux/semi-shade)can be used for Lilum candidum, but the results obtained hasn’t been effectual as in the other species. Stenbergia lutea, Leucojum aestivum, Anemone blanda and Lilum candidum grow and develop in the I. media (truf soil) better than the II. media (sandy soil), but there has been a little difference between them and so they can be used both of the medias. The increasing of the planting depht affects the flowering negatively in Stenbergia lutea, Anemone blanda and Lilum candidum; but positively in Leucojum aestivum.

Regarding the propagation of Leucojum aestivum by using method of chipping, the best result has been obtained from the bulbs with circumference of 11/12 cm divided into 4 practice. Those bulblets couldn’t survive and all of them have been disappeared.

It is determined that Stenbergia lutea and Leucojum aestivum species can adapt to the ecological conditions of Istanbul. Because of their high capacity of forming bulblets, their propagation can be made and their usage in landscape design and application is very suitable. Regarding are the growing and developing of Anemone blanda and Lilum candidum, the results are positive although their capacity of forming bulblet and rhizome is very low. To provide the continuity of these species, researches should be expanded. With reference to, beside providing continuity and conservation of geophytes which are naturally found, enlarging the adaptation and cultivation studies and using them in landscape design and applications has been necessary.