Kurs ishi mavzu zamonaviy trikotaj tikuv korxonalarida erkaklar kiyimini tikish jarayoni ketma-ketlik tahlili
Trikotaj gazlamalarni fizik-mexanik xususiyatlarini o`rganish va tahlil qilish
Download 2.7 Mb.
|
Betlik, Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti mate
| 2.1 Trikotaj gazlamalarni fizik-mexanik xususiyatlarini o`rganish va tahlil qilish
Trikotaj to’qimalari tuzilishi jihatidan 2 xil bo’lishi mumkin.Trikotaj to`qimalari ko’ndalangiga va bo’ylamasiga to’qilgan bo`lishi mumkin. Ko’ndalangiga to’qilgan trikotajda halqalar qatori bir ipning ketma-ket egilishidan hosil qilinadi.Ko’ndalangigato’qilgan trikotaj to’qimasiga glad,lastik,hosili glad va boshqalar. Bo’ylamasiga to’qilgan trikotajda esa halqalar qatori, parallel joylashgan tanda iplarining butun bir tizimini bir vaqtning o’zida ignaga qo’yilishi va uni egilishidan hosil qilinadi.Bo’ylamasiga to’qilgam trikotaj to’qimasiga misol qilib:sepochka,sukno,sharma va boshqalarni olishimiz mumkin.Trikotaj to’qimalari xilama xilligi sababli trikotaj maxsulot assortimentlari ham juda ko’p. Glad to’qimasining xalqalari bir xil o`lchamga ega bo`lib, bitta ipni egish yo`li bilan to`qib hosil qilinadi. To’qima sirt tomon ko’rinishi va ort tomon ko’rinishga egadir. Matoni sirtiga qaralganda to’qimadagi halqa tayoqchalari ko’rinadi. Ort tomondan esa igna va platina yarim yoylari ko’rinadi. Tanlangan to`qima turi diplom loyiha ishida tanlangan 1-mahsulot turini ishlab chiqarish uchun eng mos tanlovdir. To`qima so’tiluvchanligi uning asosiy kamchiligi bo`lib, to’qimaning pishiqligiga teskari ta’sir qiladi. Interlok - bu ikki tomonlama matolarda tashkil etilishning eng asosiy turi bo'lgan to'quvdan to'qilgan ikki tomonlama mato. Umumiy fabrikalarga paxta momig'i matolari deyiladi. Ikkala tomondan rulonlar bir xil tuzilishga ega. Bundan tashqari, vertikal ikkita qo'shni boblar yarmiga tegib ketgan. Paxta jun matosi (ikki tomonlama mato).
Ikki lastikli yoki interlok to'gimasi lastik to'qimasining hosilasidir. Interlok so'zi ingilizcha so'z bo'lib, "Krest shaklida kesishish" degan ma' noni bildiradi va u ikki lastik aralashmasidan iborat bo'lib, uning protyajkalari o'zaro krest shaklida kesishadilar. 1.3 -rasmdan ko'rinib turibdiki, ikki lastik shunday birlashganki ularni ajratish mumkin emas, chunki ab ip trikotajning goh bir tomonida, goh ikkinchi tomonida ketma-ket halgalar hosil qiladi. Bunda bir ipning o'zi ikkala ignadon ignalariga navbatma-navbat qo'yiladi. Interlok to'qimasi ikki lastik aralashmasidan iborat bo'lganligi sababli, uning xususiyatlari va o' Ichamlari lastiknikiga o 'xshash bo' ladi. Yechiluvchanlik. Interlok xuddi lastik singari to'quv yo'nalishiga teskari yechiladi. Interlok yechiluvchanligi lastik yechiluvchanligidan birmuncha kam, bu interlok to' qimasi tuzilishining o'ziga xosligi bilan tushuntirilishi mumkin[4]. 1.Shakl xosil kilish va mustaxkamlash usullari Tikuvchilik maxsulotlarga shakl barkaror berish 2 xil pozitsiyada olib boriladi: 1.Shakl xosil kilish 2.Shaklni mustaxkamlash Shaklni xosil kilish kerak va keyingina uni mustaxkamlash kerak. Shakl barkarorligining ta’minlashning 3 xil usuli mavjud: 1. Konstruktiv 2. Fizik 3. Fizik - kimeviy 1.Bunda xosil kilingan shakl doimiy bulib lekin kiyim yuzasida ortikcha choklar(vitochkalar) xosil buladi. 2.Bu usulda shakllar fizikaviy ta’sirlar,bug, bosim,temperatura vakt bilan amalga oshirilib olinadigan effekt doimiy emas. 3.Bu usulning uzi 3 ga bulinadi. 3.1. Bugli muxitga kimeviy faol moddalarni kushish bilan (asosan tabiiy tolali matolar uchun) Tolaning tabiatiga karab faol modda sifatida turli xil kimeviy moddalar kullaniladi. Masalan: Ip-gazlama matolar uchun kimeviy muxit sifatiga mochevina-formaldegid,melamin-formaldegid smolalarning aralashmasini kullash mumkin. Bu moddalarning bugli faza bilan aralashmasi mato yuzasiga ishlov berilgandan keyin tolalar orasidagi vodorod boglari urniga kovalent boglar xisobida birikib, berilgan shaklni doimo ushlab turishga xarakat kiladi. Jun tolalari uchun kimeviy faol muxit sifatida bisulfat natriy va uning mochevina bilan aralashmasidan foydalaniladi.Bu moddalar junga elastik xususiyatlari beruvchi disulfit boglarini susaytirib yeki kisman buzib shakl berishni osonlashtiradi va oldingi xolatiga kaytganda berilgan shaklni mustaxkam ushlaydi. R-CH-R R-CH-R │ │ CH CH │ │ S SH │ │ CH SH │ │ R-CH-R CH │ CH │ R - CH - R Ip gazlama matolarida shakl xosil kilish va shakl mustaxkamlash maksadida mochevina formaldegid smolalar, melomin formaldegid smolalar va formaldegidsiz smolalar kullash bilan xosil kilinadi. Shakl mustaxkamlash asosida sellyuloza makromolekulalari orasida vodorod boglari uzib, uning urniga kimeviy mustaxkam bulgan kovalent boglar xosil bulishi paytida amalga oshiriladi. Bu kuyidagi sxemada boradi. O | | S / \ │ -ON - - - NO+ │ - O – SN2 - N N - SN2 - O - │ deformas. | | │ CH2 –CH2 │ -ON - - - NO │ 3.2. Kiyim detallariga shakl barkarorlik xosil kilishda YuMB larning pasta xolatda kullash mumkin. Ushbu pasta polimer kompozitsiyasi asosida turli xil parda xosil kiluvchi moddalar kullaniladi. U usul gul bosish yuli bilan amalga oshirilganligi uchun kovushkoklikni oshirish maksadida turlixil kuyilmalar kullaniladi.Polimerni mato yuzasiga turli kalinliklar bilan utkaziladi.Bunda rasmlar xarakteri va geometrik kurinishi 1-rasmda kursatilgan. Polimerning konsentratsiyasi matoning sirt zichligiga karab 12% gacha bulishi mumkin. Xuddi shuningdek materialning deformatsion xususiyatlarini uzgartirishi maksadida yacheykalarning ulchamlarini uzgartirishi mumkin Asosiy mato yuzasini polimer material bilan koplash (polietilen turlar) Polietilen turlarni texnik xarakteristikalari. Turning kengligi - 300+5 mm Yacheykalar ulchami -5*5 - 7*7 mm Xar bir ipning kalinligi 0,3-0,5 mm Turning mato sifatida kirishuvchanligi 2-4 % Sirt zichligi 80 - 100 g/m Asosiy mato bilan polimer tur kompozitsiyasi xosil kilish uchun kuyidagi tartibda biriktirish kerak. 1.Asosiy mato 2.Polietilen tur 3.Termik mustaxkam antiadizion koplamlar Download 2.7 Mb. Share with your friends:
| ||||