Mashinali o’qitishda chiziqli regressiya masalasi. Reja
(7) kelib chiqadi. (7) ifoda
Download 38.45 Kb.
|
- Navigate this page:
- 2. Tasodifiy miqdorlarni modellashtirish usullari algoritmini ishlab chiqish
- Korrelyatsion taxlilning asosiy masalasi
- Determinatsiya koeffitsiyenti
| (7)
kelib chiqadi. (7) ifoda y ning x ga nisbatan regressiya tenglamasi deb ataladi. Xuddi shu kabi yuqoridagi mulohazalarni yuritib va bajarilgan amallarni takrorlab x ning y ga nisbatan regressiya (8) tenglamasini keltirib chiqarish mumkin. Bu yerda nisbatni - bog’liqsiz miqdor korrelyatsiya koeffitsenti deb ataladi va uni qisqacha rxy kabi belgilanadi. Misol. Korrelyatsion munosabati quyidagi 5.2-jadval bo’yicha 5.2-jadval.
berilgan x va y miqdorlar korrelyatsiya koeffitsenti va y ning x ga nisbatan chiziqli regressiya tenglamasi tu’zilsin. Aytilgan maqsadlarni amalga oshish uchun yordamchi quyidagi vositachi 5.3-jadvaldan foydalanish qulaylik tug’diradi. 5.3-jadval.
5.3-jadval asosida kerakli xarakteristikalarni hisoblaymiz: Demak, korrelyatsiya koeffitsenti
yoki
bo’ladi. Korrelyatsiya koeffitsentining qiymati birga yaqin bo’lgani uchun x va y miqdorlar chiziqli bog’langan deb xulosa qilish mumkin. 2. Tasodifiy miqdorlarni modellashtirish usullari algoritmini ishlab chiqish Regression va korrelyasion taxlil o’rganilayotgan tasodifiy miqdor – natijaviy Y parametrning bir yoki bir necha boshka miqdorlar – X omiliy belgilardan bog’liqligini tekshirish va baxolash imkonini beradi. Qiymati oldindan aniqlanishi talab etilayotgan Y parametr – bog’liq o’zgaruvchidir. Bizga olidindan ma’lum bo’lgan va Y ning qiymatiga ta’sir qiluvchi X parametr – erkin o’zgaruvchi deb hisoblanadi. Masalan, X – erga berilgan o’g’it miqdori, Y – olinayotgan hosil; X – kompaniyaning o’zi mahsulotini reklama qilish uchun ketgan xarajatlari miqdori, Y – shu mahsulotni sotish xajmi. Y parametrining X parametrdan korrelyasion bog’likligi – bu quyidagi , (9) funksional bog’lanishdir, bu yerda - omiliy belgilarning X =x qiymatiga mos natijaviy Y parametrning barcha mumkin bo’lgan qiymatlarining o’rta arifmetigi(shartli o’rtachasi). (9) tenglama Y ni X ga nisbatan regressiya tenglamasi deyiladi. f(x) funksiya Y ning X ga nisbatan regressiyasi, uning grafigi esa Y ning X ga nisbatan regressiya chizig’i deyiladi. Regression taxlilning asosiy masalasi – korrelyasion bog’lanish shaklini aniqlash, ya’ni regressiya funksiyasi ko’rinishini (chizikli, kvadratik, ko’rsatkichli va xokazo) topishdan iborat. Korrelyatsion taxlilning asosiy masalasi – korrelyasion bog’lanish zichligini (kuchini) baxolashdan iborat. Y ning X dan korrelyasion bog’liklik zichligi Y parametr qiymatlarining shartli o’rtacha miqdorning atrofidagi tarqalishi (yoyilishi) miqdori bilan baholanadi. Yoyilishning kattaligi Y ning X dan kuchsiz bog’likligi yoki bunday bog’liqlikning yo’qligini bildiradi va, aksincha, yoyilishning kichikligi Y ning X dan yetarlicha kuchli bog’liqligini ko’rsatadi. Determinatsiya koeffitsiyenti deb quyidagi , (10) miqdorga aytiladi, bu yerda - , miqdorlarning o’rta arifmetik qiymati, ya’ni . Download 38.45 Kb. Share with your friends:
|