Fanning tarkibi
Mashg‘ulotlar shakli: Ma’ruza (M)
№
|
Ma’ruza mavzulari
|
Soat
|
|
Moliyaviy tahlil fanining nazariy asoslari
|
4
|
|
Moliyaviy tahlilni tashkil etish va axborot manbalari
|
2
|
|
Korxona operatsion faoliyatining tahlili
|
2
|
|
Ishlab chiqarish va davr xarajatlari tahlili
|
2
|
|
Buxgalteriya balansi tahlili
|
2
|
|
Moliyaviy barqarororlik tahlili
|
2
|
|
Kreditga layoqatlilik tahlili
|
2
|
|
Debitorlik va kreditorlik qarzlari tahlili
|
2
|
|
Moliyaviy natijalar va rentabellik tahlili
|
2
|
|
Pul oqimlari tahlili
|
2
|
|
Xususiy kapital tarkibi va uning tahlili
|
2
|
|
Korxonalar iqtisodiy nochorligi (bankrotligi)ni baholash va tahlil qilish
|
2
|
|
Korxonalar moliyaviy holatpni reyting baholash va tahlil qilish
|
2
|
|
Moliyaviy hisobot elementlarini bashoratlash
|
2
|
Jami
|
30
|
Mashg‘ulotlar shakli: Amaliy (A)
№
|
Amaliy mashg‘ulotlari uchun quyidagi mavzular tavsiya etiladi:
|
Soat
|
A1
|
Moliyaviy tahlil fanining nazariy asoslari
|
4
|
A2
|
Moliyaviy tahlilni tashkil etish va axborot manbalari
|
2
|
A3
|
Korxona operatsion faoliyatining tahlili
|
2
|
A4
|
Ishlab chiqarish va davr xarajatlari tahlili
|
2
|
A5
|
Buxgalteriya balansi tahlili
|
2
|
A6
|
Moliyaviy barqarororlik tahlili
|
4
|
A7
|
Kreditga layoqatlilik tahlili
|
4
|
A8
|
Debitorlik va kreditorlik qarzlari tahlili
|
4
|
A9
|
Moliyaviy natijalar va rentabellik tahlili
|
4
|
A10
|
Pul oqimlari tahlili
|
4
|
A11
|
Xususiy kapital tarkibi va uning tahlili
|
4
|
A12
|
Korxonalar iqtisodiy nochorligi (bankrotligi)ni baholash va tahlil qilish
|
4
|
A13
|
Korxonalar moliyaviy holatpni reyting baholash va tahlil qilish
|
2
|
A14
|
Moliyaviy hisobot elementlarini bashoratlash
|
2
|
Jami
|
30
|
Mustaqil ish (MI)
№
|
Mustaqil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular:
|
Soat
|
|
Fanlar tizimida iqtisodiy tahlilning o‘rni va o‘ziga xos xususiyatlari.
|
2
|
|
Moliyaviy tahlil usullari: gorizontal; vertikal; trend; omilli; tahlil; qiyosiy; koeffitsientli; reyting baholash usullari.
|
2
|
|
Iqtisodiy tahlilning axborot manbasini to‘g‘riligini tekshirish.
|
2
|
|
Iqtisodiy tahlilda dasturiy taʼminot va axborot texnologiyalarining qo‘llanilishi.
|
2
|
|
Operatsion leveridj tahlili.
|
2
|
|
Operatsion risklar va ularni boshqarish.
|
2
|
|
Ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot tannarxini kamaytirishda iqtisodiy tahlilning zamonaviy modeli.
|
2
|
|
Xarajatlarni maqbullashtirish va samaradorlikni oshirish yo‘llari.
|
2
|
|
Korxonalar moliyaviy salohiyati: tarkibi, ko‘rsatkichlar tizimi va samaradorligini tahlili.
|
2
|
|
Buxgalteriya balansi moddalarining likvidlilik bo‘yicha turkumlanishi.
|
2
|
|
Korxonalar iqtisodiy salohiyati: tarkibi, ko‘rsatkichlar tizimi va samaradorligini tahlili.
|
2
|
|
Korxonalar moliyaviy salohiyati: tarkibi. ko‘rsatkichlar tizimi va samaradorligini tahlili.
|
2
|
|
Raqobatdosh mahsulotlar ishlab chiqarish qobiliyatini tahlili.
|
2
|
|
Risklar tahlili. Kreditga layoqatlikni baholashda nazoratning davomiyligi.
|
2
|
|
Debitorlik va kreditorlik qarzlarining aylanuvchanligini tahlili.
|
2
|
|
Debitorlik va kreditorlik qarzlari yuzasidan rezervlar tahlili
|
2
|
|
Byudjetga to‘lovlar va ajratmalarning tahlili. Korxonalarda soliq yukini hisoblash yo‘llari.
|
2
|
|
Soliq to‘lovlari dinamikasi, ularning qiyosiy tahlili.
|
2
|
|
Pul oqimlaridagi o‘zgarish tendentsiyalarini tahlili. Foiz stavkalari va ularni hisoblash usullari.
|
2
|
|
Valyuta mablag‘lari harakatining tahlili.
|
2
|
|
Xususiy kapital daromadligi (rentabelligi)ning tahlili.
|
2
|
|
Moliyaviy leveridj ko‘rsatkichlarini tahlili.
|
2
|
|
Iqtisodiy nochorlik (bankrotlik)ni oldini olish chora-tadbirlari.
|
2
|
|
Bankrotlikni oldini olishda moliyaviy menejmentdan foydalanish.
|
2
|
|
Reyting baholash bo‘yicha korxonalarni ranjirlash.
|
2
|
|
Moliyaviy holatni reyting baholash bo‘yicha halqaro tajribalar va ulardan mamlakatimiz tahlil amaliyotida foydalanish imkoniyatlari.
|
2
|
|
Bankrotlikni bashoratlash.
|
2
|
|
Bashorat ko‘rsatkichlariga ichki va tashqi omillar taʼsiri. Bashorat ko‘rsatkichlarining ehtimolligi va ishonchliligini baholash.
|
2
|
|
Bashoratlashdagi kamchiliklar
|
2
|
|
Korxonalar moliyaviy salohiyati: tarkibi, ko‘rsatkichlar tizimi va samaradorligini tahlili.
|
2
|
Jami
|
60
|
TA’LIM STRATEGIYASI
“Moliyaviy tahlil“ kursini o‘qitish ta’limning kredit tizimi asosida ma’ruza, amaliyot mashg‘ulotlari, videoma’ruzalar, taqdimotlar, hamda mavzu bo‘yicha vazifalar va mustaqil topshiriqlarni o‘z ichiga oladi. Ma’ruza, amaliyot ishlariga oid o‘quv materiallarida ko‘rsatilgan mavzular bo‘yicha nazariy va amaliy ma’lumotlar beriladi, amaliyot ishlarini bajarish va natijalarni hisoblash tartibi tushuntiriladi. Kurs bo‘yicha qo‘yilgan o‘quv materiallari talabalar tomonidan mustaqil o‘rganiladi, testlar, amaliyot ishlari talabalar tomonidan individual tarzda bajariladi. Talabalar quyidagi materiallardan foydalanish imkoniga egadirlar:
Video ma’ruzalar;
Elektron shakldagi ma’ruza matnlari;
Har bir mavzuga doir prezentatsiya slaydlari;
Amaliyot mashg‘ulotlariga doir uslubiy ko‘rsatmalar;
Har bir dars mavzusi yuzasidan topshiriqlar va test mashqlari;
Elektron shakldagi darsliklar va qo‘llanmalar.
Nazariy mashg‘ulotlar davomida, talabaga videoma’ruza orqali mavzu yuzasidan kerakli bo‘lgan konsepsiyalar yetkazib beriladi. Talabalarga mavzuni yanada mustahkamlashlari uchun prezentatsiyalar, darsliklar, o‘quv qo‘llanmalari va boshqa o‘quv-uslubiy ma’lumotlardan foydalanish bo‘yicha ko‘rsatmalar beriladi. Talabalarning mavzuni o‘zlashtirish darajasini tekshirish maqsadida, har bir bo‘limdan so‘ng nazorat o‘tkaziladi. Talaba ushbu nazoratni talab darajasida bajarsa, keyingi bo‘limga o‘tishga ruxsat beriladi.
Amaliyot mashg‘ulotlarda har bir mavzu bo‘yicha masalalarni yechish bo‘yicha materiallar, prezentasiyalar, ko‘rsatmalar talabalarga taqdim etiladi, shuningdek, mavzuni o‘zlashtirish darajasini tekshirish maqsadida topshiriqlar beriladi.
Ma’ruza va amaliyot mashg‘ulotlarining barcha mavzularini to‘la o‘zlashtirgan talabalarga yakuniy nazoratda ishtirok etishga ruxsat etiladi.
Talabalarni baholash
Talabalar bilimini baholash semestr va yakuniy nazorat davomida o‘qitish materiallarini o‘zlashtirish ko‘rsatkichi (test, topshiriq va yozma ish natijasi)ga asoslangan. Fanning yakuniy bahosi uchta yo‘nalishdagi baholarga asoslanadi:
(1) joriy nazorat va mustaqil ta’lim (30%)
(2) Oraliq nazorat (20%)
(3) Yakuniy nazorat (50%)
Baholash quyidagi mezonlarga asosan amalga oshiriladi:
Talabalar bilimini baholash tartibi
|
|
Reytingni baholash turlari
|
Maks.
ball
|
Bajariladigan topshiriqlar
|
Muddati
|
joriy nazorat, shundan
|
30
|
O‘quv jarayonining jadvali bo‘yicha
|
dars jadvaliga muvofiq har hafta
|
Dars mashg‘ulotlaridagi ishtiroki
|
10
|
talabaning dars jadvaliga muvoffiq maruza, seminar, amaliy mashg‘ulot, laboratoriya mashg‘ulotlarida ishtirok etishi. Talabalarning dars mashg‘ulotlariga ishtirok etishlari majburiy hisoblanadi va talablarning dars mashg‘ulotlariga ishtiroki rag‘batlantiriladi
|
dars jadvaliga muvofiq har hafta
|
Amaliy mashg‘ulotlardagi faolligi
|
10
|
fanning xususiyatidan kelib chiqqan holda, seminar, laboratoriya va amaliy mashg‘ulotlarda og‘zaki so‘rov, test o‘tkazish, suhbat, nazorat ishi, kollokvium, keys stadi, kazus yoki fabula vaziyatli topshiriqlar, loyiha, kurs ishi, uy vazifalarini bajarishi
|
dars jadvaliga muvofiq har hafta
|
Mustaqil talim, shundan
|
10
|
talabalar mustaqil ishlarini ikki yo‘nalishda – auditoriyada va auditoriyadan tashqarida tashkil
|
|
1-mustaqil ish
|
5
|
mustaqil talim mavzularidan biri bo‘yicha Esse yoki tezis yozish (1000-1200 so‘zdan kam bo‘lmasligi lozim)
|
topshrishning oxirgi muddati: oraliq nazorat boshlanguniga qadar
|
2-mustaqil ish
|
5
|
mustaqil ta’lim mavzularidan biri bo‘yicha taqdimot ishini tayyorlash va himoya qilish
|
topshrishning oxirgi muddati: yakuniy nazorat boshlanishidan bir hafta avval
|
Oraliq nazorat
|
20
|
yozma
|
Akademik o‘quv yili grafigi bo‘yicha
|
Yakuniy nazorat
|
50
|
yozma
|
Akademik o‘quv yili grafigi bo‘yicha
|
Jami
|
100
|
|
|
Talabaning semestr davomida fan boʼyicha toʼplagan umumiy balli har bir nazorat turidan belgilangan qoidalarga muvofiq quyidagi formula orqali hisoblanadi:
YaB= JN+ON+YaN
bu yerda: JN – joriy nazorat; ON – oraliq nazorat; YaN – yakuniy nazorat.
Eslatma: “Iqtisodiyot nazariyasi” kursi davomida talabalar 100 ballik tizimda baholanadi. Shundan 50% ball davomat, faolligi, joriy va oraliq natijasiga, 50% ball esa yakuniy nazorat natijasiga ajratiladi. Joriy va oraliq ballarning umumiy natijasi 30 balldan past bo‘lgan talabalar yakuniy nazorat imtihoniga kiritilmaydi. Yakuniy nazoratda 30 va undan ko‘p ball to‘plagan talaba fanni o‘zlashtirgan hisoblanadi.
Asosiy adabiyotlar
Raximov M.Y.. Kalandarova N.N. Moliyaviy tahlil. Darslik. - Т.: Iqtisod-Moliya, 2019. - 736 b.
Xasanov B.A., Raximov M.Y., Muqumov Z.A. va boshqalar. Moliyaviy tahlil. Darslik. - Т.: IQTISODIYOT, 2020. - 736 b.
Сагдиллаева 3.A., Юлдашева У.А.. Алимов Б.Б. Финансовый анализ. Учебник - Т.: Iqtisod-Moliya, 2019. - 444 с
Tavsiya qilinadigan qo‘shimcha adabiyotlar
О‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi. Xalq so‘zi, 29.12.2021.
Shodmonov Sh.Sh., Iqtisodiyot nazarivasi. Darslik. - T.: Iqtisod-moliya. 2017.-728 bet.
Jo‘rayev T., Vaxobov A. Iqtisodiyot nazariyasi. Darslik.-T.”Fan va texnologiya” nashr, 2013, 345 b.
Elektron axborot manbalari
www.gov.uz – O‘zbekiston Respublikasi hukumat portali
www.lex.uz – O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi
www.cbu.uz – O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki rasmiy sayti
www.stat.uz – O‘zbekiston Respublikasi Statistika Qo‘mitasining sayti
www.tmi.uz – Toshkent moliya institutining rasmiy sayti
Tuzuvchilar:
Raqamli iqtisodiyot va moliyaviy texnologiyalar kafedrasi
katta o‘qituvchisi S.R.Yaxshiliqov
Share with your friends: |