Konaklama İşletmeleri ve Çevre İlişkisi

Ülkemizdeki konaklama işletmelerinin en çok rağbet gösterdiği ve tesisler arasında en fazla uygulanan eko-etiket olma özelliği taşıyan Yeşil Yıldız eko-etiket sertifikası Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan denetimlerde yeterli düzeyde kriteri yerine getiren konaklama işletmelerine 2 yıl için verilmektedir. Yeşil Yıldız eko etiket programı kapsamı ve içerik detayları bağlamında AB resmi eko-etiket programı olan EcoLabel kriterlerinin tamamını içerdiği için uluslararası eko-etiket niteliği taşımaktadır.

Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi, Yeşil Yıldız eko-etiket programının amaçları Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından şu şekilde belirtilmiştir;

• 
  Korunmuş çevre,
  
• 
  Gelişmiş bir çevre bilinci,
  
• 
  Konaklama tesislerinde çevreci mimarinin ve çevreci operasyonel faaliyetlerin teşvik edilmesi.
  

• 
  Su tüketiminden tasarruf sağlanması,
  
• 
  Enerjide verimliliğin artırılması,
  
• 
  Çevre için zararlı atıkların ve genel atık miktarının azaltılması,
  
• 
  Enerji tüketiminde yenilenebilir kaynaklarının kullanımının teşvik edilmesi.
  
• 
  Tesislerinin inşaat sürecinden itibaren çevreci yaklaşımla planlanmaları,
  
• 
  Çevreci duyarlılık konusunda bilinçlendirmeyi, eğitim sağlanması, ilgili kuruluşlarca iş birliği yapılmasını içermektedir.
  

Mesci’nin (2014: 97,98,99) yeşil yıldız belgeli bir konaklama işletmesi üzerinde yapmış olduğu araştırmaya göre “Yeşil Yıldız” kapsamında yürütülen çevreci uygulamalar ile otokontrol mekanizması yaratılmış ve beş yıllık süre zarfında elektrik, doğalgaz, su ve deterjan gibi işletmenin enerji ve kimyasal giderleri üzerinden 500.000 TL civarında tasarruf sağlanmıştır. Ayrıca aynı işletmede bir yıllık süre zarfında 950 kilogram atık yağ ile kullanılmış pillerin geri dönüşüm yolu ile atık olmaktan kurtarılmasıyla 950 milyon metreküp suyun kirlenmesi ve yaklaşık 26 milyon metreküp toprağın kirlenmesinin önüne geçilmiştir.

Konaklama tesisi sadece kendi kasası ve geleceğine değil aynı zamanda topluma ve toplumun geleceğine katkı sağlayacak kalemlerde tasarruf sağlamayı başarmıştır. Dışa bağımlı olduğumuz enerji kaynaklarından olan doğalgaz tüketiminde işletme tasarruf sağlayarak tesis enerji maliyetlerini düşürmüş ayrıca dışa bağımlı olduğumuz enerji kaynaklarının tüketiminde farkındalık oluşturarak işletme prestijine olumlu katkı sağlamıştır. Su kaynaklarının her geçen gün azaldığı ve uzmanlar tarafından gelecekte büyük sıkıntıların yaşanacağı bildirilen bir dönemde ciddi oranlarda su tasarrufu yaparak sürdürülebilir çevre konusunda toplumsal fayda sağlamıştır. Su ve toprak kirliği yaratarak canlılar üzerinde son derece zararlı etkiler doğuran kimyasal tüketimleri en aza indirilerek genelde toplum sağlığı için bir fayda sağlanmış olmaktadır.

Turizm endüstrisi sürdürülebilirlik olgusu üzerinden planlanır ve doğal çevre ile arasındaki homojen ilişkinin önemi net bir şekilde ortaya konulur ise gerçek anlamda çevresel korumadan bahsedilebilir. Çalışmaya bu açıdan bakıldığında çalışmaya konu olan konaklama tesisinin çevreye duyarlı ve koruyucu uygulamaları sonucu tüketimin denetim altına alınarak sağlanan tasarrufun öncelikle çevre, daha sonra ülke, toplum ve tesis yarına olduğu görülmektedir. Yeşil yıldız belgeli çevreci tesislerin, çevreci faaliyetlerinden ötürü işletme özelinde mali değerlerine katı, genel bağlamda ise çevreye ve çevresel kaynak kullanımına olan koruyucu etkisi ve topluma olan faydası oldukça fazladır.

Yeşil yıldız belgeli konaklama işletmelerinin giderlerden tasarruf, atık yönetimi ve geri dönüşüm sürecinden sağlamış oldukları ekonomik faydalarının yanında sosyal sorumluluk örneği teşkil ederek, özellikle bölgelerinde örnek teşkil edebilmekte ve müşterileri tarafından tekrar tercih edilme olasılıkları artmaktadır (Altunöz vd., 2015: 163, 164).

Yeşil Yıldız eko-etiket programı üzerinde yapılan araştırmaların bir bölümünde program uygulamalarının konaklama tesislerine sağladığı ekonomik faydalar üzerinde durulsa da, yapılan bazı araştırmalarda çevresel ve toplumsal fayda ile sağladığı rekabet avantajı üzerinde durularak, tesislerin müşterileri tarafından tekrar tercih edilme olasılığı, kurumsal itibar ve iş gücü üzerindeki olumlu etkileri belirtilmiştir.

• 
  Tesislerin uygulanabilir bir çevre eylem planı ve politikasının bulunması,
  
• 
  Çevre eylem planı ve politikasının pratiğe geçirilmesi için, planı uygulayacak uzman bir yetkili istihdam edilmesi veya uzman firmadan hizmet desteği alınması,
  
• 
  Tesisin su tüketimi, ısıtma ve soğutma amaçlı enerji tüketimi, tesis genel alanları enerji tüketimi gibi tesis içi alan, birim ve bölümlerde gerçekleşen tüketimlerin izlenmesi, verilerin toplanması ve kayıt altında tutulması,
  
• 
  Tesisin atık su değerlendirme plan ve programının olması,
  
• 
  İklimlendirme cihazlarından, fırın ve çamaşır makinelerine kadar tesis içerisinde kullanılan tüm cihaz, donanım ve teçhizatların periyodik bakım ve onarım prosedürünün olması, yapılan tüm bakım ve onarımların kayıtlarının tutulması,
  
• 
  Tesiste temizlik ve farklı amaçlarla kullanılan tüm kimyasal maddelerin kullanımdan kaynaklı tüketim miktarlarının izlenmesi ve periyodik raporların tutulması,
  
• 
  Ürün ve/veya hizmet üretimi faaliyetlerinden ötürü ortaya çıkan atıkların izlenmesi ve veri kayıtlarının tutulması,
  
• 
  Tesisin çevre eylem planı ve politikasına uygun olarak, tüm çalışanların çevre bilincinin artırılması ve eylem planının her birimde uygulanabilmesi için eğitimlerin organizasyonu.