Regressiya koeffitsiyentlarining ahamiyatliligini aniqlash. Regressiya koeffitsiyentlarining ahamiyatliligini aniqlash uchun St’pyudent mezonidan foydalaniladi.
bunda S{ai } -ai koeffitsiyentning o’rtacha kvadratik og’ishi. Y=a0+a1 X holat uchun S2{a0} va S2{a1} quyidagi formulalar bo’yicha hisoblanadi:
Chiziqli hol uchun Nk=2, kvadratik hol uchun Nk=3 bo’ladi.
St’pyudent mezonining tj[1-; f=mN-2] jadval qiymati 7 – ilovadan qaraladi. Agar th>tj shart bajarilsa, chiziqli modelning qaralayotgan koeffitsiyenti ahamiyatli bo’ladi.
Y=b0+b1X+b2X2 funksiyaning koeffitsiyentlarini baholashda faktorlarning kodlangan qiymatlaridan foydalaniladi.
Quyidagilar hisoblanadi:
So’ng St’pyudent mezoni hisoblanadi.
tj[1-; f=mN-1] qiymati qaraladi. Agar th>tj bo’lsa, qaralayotgan koeffitsiyent ahamiyatli bo’ladi.
Hisoblangan modelning adekvatliligini tekshirish. Modelning adekvatligi Fisher mezoni yordamida tekshiriladi:
yoki
Fisher mezonining jadval qiymati G’h[Rd=0.95, f{ }, f{ }] qaraladi. Agar G’hj bo’lsa model adekvat deb qabul qilinadi.
6. Harajatlar funksiyasi formulasi (Cost Function Formula)
Har qanday biznesning harajatlari bor, ularning ba’zilari o’zgaruvchan, ba’zilari esa barqaror. Kompaniya uchun ushbu harajatlarni kuzatish muhim bo’lishi mumkin, chunki bu harajatlarni kamaytirish mablag’ni tejashga imkon beradi. Agar korxona harajatlarni kamaytirish yo’lini topa oladigan bo’lsa, demak, bu uning tannarxini pasaytirish va shu orqali foydani oshirish imkoniyatini beradi. Afsuski, harajatlar to’xtab qolmaydi. Ehtiyot qismlar narxidan tortib oylik elektr energiyasi uchun to’lovlar bir oydan ikkinchisiga o’zgarib turishi mumkin, shuning uchun qancha mablag’ sarflanganligini kuzatib borish qiyin.
O’zgaruvchan va doimiy harajatlarning kombinasiyasini aniqlash uchun korxonalar harajatlar o’zgarishini formuladan foydalangan holda harajatlar funksiyasi kalkulyatoridan foydalanadilar. Rahbarlar harajatlar to’g’risidagi ma’lumotlarni kuzatib boradilar va ularni tenglamaga kiritadilar, so’ngra bu umumiy ishlab chiqarish harajatlarini beradi. Harajatlar bir oydan ikkinchi oygacha o’zgarib turishi sababli menejerlar ushbu harajatlarni kuzatishi va kerak bo’lganda tuzatishlar kiritishi mumkin.
Share with your friends: |
