Birinchi o‘quvchi:
Hoy, gulbeor – gulbeor,
Qancha o‘rtoqlaring bor?
Ikkinchi o‘quvchi:
CHuchmoma –un- gulnora,
Rayhon, binafsha, lola
Tugmachagul, boychechak,
Qizil, pushti gulpechak,
Oppoq nargis, gulxayri,
Bog‘da o‘sadi bari.
O‘qituvchi tomonidan test savollari taraqatiladi. O‘quvchilar topshiriqni bajarganlaricha ikki o‘quvchi ishtirokida musobaqa o‘tkaziladi. Ular Vatan haqida kim ko‘p maqollar bilishi bo‘yicha bellashadilar.
Har bir aytilgan maqol uchun bittadan meva shakli sovg‘a qilinadi. Musobaqa yakunida to‘plangan sovg‘alar jamlanib, g‘olib aniqlanadi va rag‘batlantiriladi.
SHundan so‘ng test javoblari yig‘ib olinadi va natijalari e’lon qilinadi.
Sinfga bog‘bon ota kirib keladi. Bog‘bon ota bolalardan Vatan haqida she’r, qo‘shiqlar bilasizmi, deya so‘raydi.
O‘quvchilar she’r, qo‘shiqlar aytishadi. SHundan keyin otaxon tabiatni asrash haqida bolalarning bilimlarini sinab ko‘radi. (Bu borada o‘qituvchi bir nechta savol ham tuzadi) so‘zning yakunida bog‘bon ota o‘quvchilarga nasihat qiladi:
Bolalarim, tabiat boyliklarini asrang. Toki bu boyliklar kelgusi avlodlarga ham nasib etsin;
Maktab hovlisi, ko‘chalarga daraxt ko‘chatlari ekib, parvarish qiling;
Yilda to‘rt marta daraxtlarni oqlashni unitmang, ushanda zararkunanda hashoratlar ularga kamroq zarar etkazadi;
Uyda, sinf xonalarida gullar o‘stiring va ko‘paytiring;
Ariq va zovurlarga axlat tashlamang. Oqar suvlarni toza saqlash lozimligini unutmang;
Qanotli do‘stlarimiz - qushlar uchun in donxo‘rak yasab, ularni muhofaza qiling. Qish kunalarida ularga don berib turishni ham esdan chiqarmang.
O‘zbekiston Konstitutsiyasining 50 - moddasida: «Fuqarolar atrof, tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo‘lishiga majburdirlar» deb belgilab qo‘yilgan. Bu hozirgi va kelajak avlodlar oldida nihoyatda katta mas’uliyat yuklanganligidan dalolatdir. Demak, sizlar ham, shuni unitmangki, biz ona tabiatni qancha avaylab-asrasak, hayotmiz shuncha ko‘rkam bo‘ladi. Undan tashqari, konstitutsiyamizning 55-moddasida ham tabiat, uning boyliklaridan oqilona foydalanish zarurligi, bu boyliklar umumxalq mulki hisoblanib, ular davlat muhofazasida ekanligi yozib qo‘yilgan. Demak, ona tabiat barchamizniki, uni avaylab-sarash ham barchamizning burchimizdir. (Bog‘bon ota o‘quvchilar bilan xayrlashib chiqib ketadi.)
O‘qituvchi darsni ona tabiatga muhabbat, vatanni va o‘z millati bilan faxrlanish tuyg‘usining ulug‘ligi haqidagi so‘zlari bilan yakunlaydi:
- Vatan tuyg‘usi ona Vatanimizni qadrlash, uning buyukligini tan olish, dushmanlardan himoya qilish, kerak bo‘lsa, jonini fido qilishidir. Vatan tuyg‘usi bilan yashashdan bobolarimiz uni ko‘z qorachig‘idek asraganlar. Muqaddas vatan tuyg‘usi bizga bobolarimizdan merosdir. Siz ham bolalar, o‘z Vatanimizni, uning tabiiy boyliklarini seving, har bir qarichini ko‘z qorachig‘idek asrang.
O‘qituvchi dars yakunida o‘quvchilarning olgan baholarini e’lon qiladi.
Uyga vazifa qilib «Ona qishlog‘im tabiati va ekologiyasi» mavzusida insho yozib kelish.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida umuminsoniy qadriyatlarni shakllantirish yuzasidan quyidagicha tajriba-sinov ishlari olib borildi. Bunda biz asosiy e’tiborni boshlang‘ich sinflarni barcha darslarda o‘quvchi egallagan bilim bilan birga umuminsoniy qadriyatlar yuzasidan olingan bilimlarini qay darajada o‘zlashtirganliklariga qaratdik.
Rivojlanayotgan jamiyatimizga sog‘lom fikrli avlodni tarbiyalash, umuminsoniy qadriyatlarni shakllantirish uchun ota-onalar va o‘qituvchilar hamkorligi muhim masalalardan hisoblanadi. Bu yo‘lda pedagoglar va ota-onalarga qulaylik yaratib berilishi kerak, shundagina ko‘zlangan maqsadga to‘la erisha olish mumkin.11
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining vatanparvarlik, insonparvarlik tuyg‘ularini shakllantirishda ommaviy axborot vositalarining o‘rni nihoyatda muhimdir.
Bugungi kunda o‘quvchi yoshlarni umuminsoniy qadriyatlar asosida Vatanga mehr-muhabbat, sadoqat ruhida tarbiyalash muhim o‘rin tutadi. Ma’naviy-axloqiy tarbiya ommaviy axborot vositalarining targ‘iboti tufayli avloddan-avlodga o‘tib, kishilarning turmushi, mehnati muloqati va san’atida o‘z ifodasini topmoqda. SHuni alohida ta’kidlash joizki, yosh avlodni ma’naviy-axloqiy tarbiyalash har bir davrda ommaviy axborot vositalarining asosiy vazifasi bo‘lib kelgan.
Hozirgi vaqtda o‘quvchi yoshlarni ma’naviy-axloqiy jihatdan barkamol inson qilib voyaga etkazish masalasi davlat siyosatining ustivor yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi. O‘zbekiston radiosining bolalar uchun tayyorlangan dasturlari o‘quvchi ma’naviy dunyosining kengayishi uchun va ruhiy olamining boyishiga xizmat qiluvchi vositalardan biridir.
Ta’kidlashimiz kerakki, boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida umuminsoniy qadriyatlarni singdirish, vatanparvarlik, insonparvarlik ruhida shakllantirishda maktab, mahalla, oila, ota-ona, pedagog va keng jamoatchilik, ommaviy axborot vositalari va hamkorlikda ish olib borishlari talab etiladi.
Share with your friends: |