Zanjirli konveyerlar tuzulishi hamda
ishlash prinsiplari: Lentali konveyerlar Lentali konveyerlarsochiluvchan, kukunsimon va o‘rta donali materiallarni gorizantal, qiya (22 gacha va ayrim lentalar uchun 30-35 gacha) va aralshma (gorizantal va qiya) yo‘nalishda tashish uchun xizmat qiladi. Uzluksiz ishlab chiqarishda yuklarni bir operatsiyadan ikkinchi operatsiya joyiga tashishda lentali konveyerlar keng ishlatiladi. Lentali konveyerlar yetaklovchi baraban, taranglovchi baraban, lenta, yuklovchi moslama, ish va salt roliklari, qozg‘almas stamina va tushiruvchi (bo‘shatuvchi) moslamadan iborat.
Afzalligi: tuzilishi sodda, ishonchli, unumdorligi yuqori, kam energiya sarflaydi va xizmat qiluvchi ishchilr soni kam. Kamchiligi: lentasi uzoq vaqt ishlashga chidamli emas va tan narxi qimmat.
MEXNAT MUXOFAZASI VA TEXNIKA
XAFSIZLIGI Qurilish boshqarmalari va tashkilotlari tarkibida mexnat muxofazasini tashkil qilish va uni boshqarish buyicha maxsus xavsizlik xizmati mavjud. Bu xizmat O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi, Mexnat va axolini ijtimoiy muxofaza qilish vazirligi va Kasaba uyishmasi xayatining tegishli qaroriga asosan qurilish sanoatida mexnat xafsizligi buyicha tadbirlarni tuzish, ularni joriy qilish va bajarilishni nazorat qilish maqsadida tashkilotlarning barcha pog‘onalarida shartli ravishda tarkibiy qismi sifatida kiritilgan edi.
Ishlab chiqarish tashkilotlarida mehnat muhofazasiga javobgarlik bevosita tashkilot rahbariga yuklatiladi. Mashinalarning ishga yaroqli holatda turishi, texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash shu mashinalar qaramog‘ida bo‘lgan tashkilotlarga yuklatiladi;
Ishlab chiqarish mehnat muhofazasini ta’minlash ishlab chiqarish korxonasi zimmasiga yuklanadi, ishchilarni mehnat muhofazasi qoidalariga o‘qitish shu ishchilar ishlayotgan korxona zimmasiga yuklanadi.
Intizomiy javobgarlik – mansabini pasaytirish, egallab turgan lavozimidan bo‘shatish; ma’muriy – jarima solish, zararni undirib olish; jinoiy – qoidaga rioya qilmaslik og‘ir tan jarohatiga olib kelgan holda jinoiy javobgarlikka tortish.
Xavfsizlik talab va qoidalariga rioya qilmaslik, sanitariya va gigiena meyorlarining, xamda mexnat intizomining buzilishi, ish joylarida jaroxatlanishi, zaxarlanishi va kasb kasaliklarini kelib chiqishiga sabab bo‘ladi.
Davlat energiya nazorati qo‘mitasi energiya qurilmalarni to‘g‘ri bajarilishini, elektrik va issiqlik qurilmalaridan foydalanishni nazorat qiladi.
Davlat sanitariya nazorati – Sog‘liqni saqlash vazirligining bosh sanitariya - epidemiologik boshqarmasi bo‘lib, hamma tashkilotlardagi sanitar - gigienik me’yorlarga rioya qilinishini nazorat qiladi.
Davlat yong‘in nazorati – Ichki ishlar vazirligining yong‘in
xavfsizligi bosh boshqarmasi tashkilotlarni va imoratlarni rejalashtirishda,shuningdek, qurilish-tiklash ishlarini olib borishda yong‘inga qarshi tadbirlar ishlab chiqadi va ularni nazorat qiladi.
Tog‘ jinslarini maydalaganda changlar atrof muxitni ifloslaydi. Sement ishlab chiqarishning xozirgi eskirga texnalogiyalari uchun atrof muxitga tarqaladigan gaz miqdori sanitariya meyorlari bo‘yicha 0,5-1,0% dan oshmasligi kerak.
Zararli gaz va texnalogik changlar ayniqsa atrofdagi barcha o‘simliklar bargining quyosh nuri bilan almashish jarayoni buziladi.
Shuningdek sanoat chiqindilari chang yoki gaz xolatda yerga tushib o‘simlik ildizi orqali uning tanasiga zarar yetqazadi. Ish jarayonida asosiy texnik xavfsizlik qoidalariga qattiq rioya qilish talab etiladi.
Ish jarayonida bo‘ladigan har xil xolatlar uchun, katta zavodlarida maxsus tibbiy honalar bo‘lishi va har bir ish jarayoni bo‘limida mahsus dori qutilari bo‘lishi kerak.
Ishlab chiqarish zavodlarida texnik himoya qo‘lqob, kiyim, bosh kiyim bo‘lishi va ish sharoiti joyida normal harorat qishda 20-190C yozda 10 +150C bo‘lishi kerak. Asbob uskunalar ajratilgan xona va sexning alohida joylarida ajratigan uskunalar mahsus himoya vositasi va ish sharoiti qulayligi talab qilinadi.
Qurilish mahsulotlari va xam - ashyo ishlab chiqariladigan zavodlar bir qancha kattaligi va hom ashyo ko‘pligi bilan ajralib turib ularda asosan isitish tizimi qiyin va savuq bo‘ladi. Shunga asosan bu zavodlarda maxsus kichik dori qutilar bo‘ladi. Har bir bolaga ish jarayoniga qarab tuziladi.
Zavodlar maxsus ichki tartib qoidalari asosan ish joyida albatta niqob tutib yurish va maxsus kimyoviy tozalovchi kansenerlar bo‘lishi shart kranlar tagida yurmaslik qo‘lida maxsus himoya vositalari bolishi ish sharoitida maskur holatlarda to‘k uzilishi, yonish va yorug‘liklar zavod sharoitida planda ko‘rsatilishi shart.
Xozirgi davrda eski texnalogiyalar o‘rnini yangi zamonaviy mashina va mexamizimlar egallamoqda. Bundan tashqari bog‘lovchi ishlab chiqarish zavodlarida xar bir ish joylarida ventilasiyon tarmog‘lar o‘rnatilishiga, kuydirish sexlarini boshqa sexlardan aloxida o‘rnatilishiga katta etibor berilmoqda.
Bizning davlatimizda ishchi va xizmatchilarning mexnat jarayonida sog‘liqni saqlash, yani kasbiy kasalliklar va tasodifiy jaroxatlanish kabi baxtsiz xodisalarni oldini olish davlat nazorati ostiga olingan.