Xalqaro huquqning kelib chiquvchi sub’yektlari sifatida xalqaro tashkilotlarning huquqiy sub’yekti alohida xususiyatga ega, chunki u ularning ta’sis hujjatlarida belgilangan maqsadlar va vakolatlar bilan cheklangan. Xalqaro tashkilotlarni tuzish va tugatish tartibi qanday?
Javob
Xalqaro tashkilotlarni tuzish deganda quydagilar tushuniladi. Xalqaro davlatlararo tashkilotlar xalqaro huquqning ikkilamchi subyektlari sifatida davlatlar tomonidan tashkil etiladi. Xalqaro huquq nazariyasida bunday tashkilotni yaratishning uch bosqichi mavjud:
davlatlarning kelishilgan irodasi va ta'sis hujjatini qabul qilish;
Xalqaro shartnoma tuzish xalqaro davlatlararo tashkilotni tashkil etishning asosiy usuli hisoblanadi.
Xalqaro tashkilotlarni tugatish deganda quydagilar tushuniladi.
Xalqaro davlatlararo tashkilotning tugatilishi, shuningdek, a'zo davlatlarning kelishilgan irodasi bilan amalga oshiriladi. Ko'pincha bunday qaror tarqatib yuborish to'g'risidagi protokolni imzolash orqali qabul qilinadi (masalan, 1991 yilda ATSni tarqatib yuborish to'g'risidagi protokol tarqatib yuborish to'g'risidagi protokol imzolandi). Agar bitta tashkilot o'rniga boshqa tashkilot tashkil etilsa, vorislik muammolari hal qilinadi.
Xalqaro nodavlat tashkilotlar tegishli hujjatlarni qabul qilgan ishtirokchilarining xohish-irodasini bildirish orqali tugatiladi.
