Fan Tarixdan hikoyalar I. Mavzu

Download 4.89 Mb.

Page	31/156
Date	11.01.2023
Size	4.89 Mb.
	#60342

1 ... 27 28 29 30 31 32 33 34 ... 156

5 синф тарих

Tashkiliy Ishlar
25 daqiqa III.

Kelgusi
rejalar

O‘qituvchi: Olgan bilimlarini xuddi shunday guruhlarga etkazadi.

DARSNING BOSQICHLARI

T.r.	Bosqichlar	Mazmuni	Uslublar	Vaqti
I.	Tashkiliy Ishlar	Salomlashuv. Tiglovchilarni darsga qatnashishlarini aniqlash	og‘zaki muloqot	3 daqiqa
II.	Dars mazmunini tushuntirish	Turli ma’lumotlardan tarkib topgan taqdimot vositasida yangi mavzuni tushuntirish.	tasviriy vositalarni qo‘llash, O‘quv taqdimoti.	25 daqiqa
III.	O‘rganilgan mavzuni musta’kamlash	Mavzu bo‘yicha tiglovchilarning bilim, ko‘nikma va malakalarini aniqlash va ularni yanada rivojlantirish.	Amaliy mashg‘ulotlar orqali mavzu mustahkamlanadi	12 daqiqa
IV.	Dars yakunlarini chiqarish	Fikr almashinuvini o‘tkazish, tiglovchilarni baholash.	O‘quv sikli orqali mavzu mustahkamlanadi.	5 daqiqa

O‘quv mashg‘ulotining borishi

I. Tashkiliy qism (2 daqiqa).
Dars salomlashish bilan boshlandi.
Tiglovchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorgarligi tekshiriladi.
Tiglovchilar guruhlarga bo‘linib, guruh nomlari yozildi va taoriflandi.
Baholash mezonlari bilan tanishtirildi. “ Ofarin “, “ Barakallo “, “Barakat qil” so‘zlari yozilgan shakllar.
Baholash mezonlari. “ Ofarin “, “ Barakallo “, “Harakat qil” so‘zlari yozilgan shakllar.

Jarayonning borishi:
Turli xalqlar o'rtasida savdo aloqalarining o'sishi, harbiy yurishlar va uzoq o'lkalarga uyushtirilishi lozim bo'lgan sayohatlar xa~ ritalarning yaratilishiga sabab bo'lgan. Miloddan avvalgi III asrda qadimgi Gretsiya olimi Eratosfen Yerning kattaligini ancha aniq o'lchashga muvaffaq bo'lgan. Buning natijasida u dunyoning birinchi xaritasini yaratgan. Bu xaritada Janubiy Yevropa, Shimoliy Afrika va G'arbiy Osiyo tasvirlangan.
Qadimgi Rim olimi Ptolemey, buyuk bobolarimiz - Muhammad al-Xorazmiy, Abu RayhonBeruniy vaMahmud Qoshg'aiiylarhamo'zdavrlariuchunmuhim xaritalar yaratgan edilar.
Globusning yaratilishi. Globus - Yer sharining kichik masshtabdagi shar- simon nusxasidir. Tarix va geografiya fanlarini o'rganishda globus ham muhim ahamiyatgaega. Globusda Yer yuzasi juda kichraytirilgan holda tas- virlanadi. O'z davridagi ilm-fanyutuqlarigaasoslangandast- labki globusni buyuk bobomiz Abu Rayhon Beruniy yaratgan.
XV asrda Samarqandda - Mirzo Ulug'bek rasadxonasida o'z davri uchun yanada mukammalroq globus yaratildi. Afsuski, bu globus Ulug'bekning o'limidan keyin yo'q qilib yuborilgan. XV asr oxirlarida esa nemis geografi va sayyohi Martin Bexaym «Yer olmasi» deb atalgan globus yaratgan. Bu globus o'zida Amerikaqit'asining kashf etilishi arafasidagi Yer yuzasini aks ettirgan edi. Zamonaviy xaritalar. Hozirgi tarix va geografiya darslarida zamonaviy xaritalardan foydalaniladi. Bu xaritalarning zamonaviy deb atalishiga sabab - ular xarita yaratish uchun zarur bo'lgan barcha talablarga amal qilingan holda yaratilgan. Binobarin, bu xaritalar har jihatdan mukammal hisoblanadi.
Tarix darslarida asosan «Dunyo siyosiy xaritasi»dan, mavzuli xaritalardan (u yoki bu tarixiy hodisani aks ettiruvchi xaritalar; u yoki bu davlatning turli asrlarga oid xaritalari, dunyoning ma'lum bir tarixiy davrdagi siyosiy holatini aks ettiruvchi xaritalar), shuningdek, «O'zbekiston Respublikasining siyosiy-ma'muriy xaritasi»dan foydalaniladi.
.. IV Yangi mavzuni Mustahkamlash.

Xarita nima va i tarix fanini o'rganishda qanday ahamiyatga ega?
Dastlabki xaritalar qayerlarda va kimlar tomonidan yaratilgan?
Globus nima va i nima uchun zarur?
Qanday xaritalar zamonaviy xaritalar deyiladi? Ularga misollar keltiring.

V Rag’batlantirish
Darsda faol o’quvchilarni baholash
5 Uyga Vazifa
Keyingi mavzu bilan tanishib kelish

Kun __________ oy __________ 201__y.

Download 4.89 Mb.

Share with your friends:

1 ... 27 28 29 30 31 32 33 34 ... 156