3.4. Gaz iste’moli normalari va gaz sarfi hisobi Gaz iste’moli normalari iste’mol hududida joylashgan bino turar joylarining isitilishidan kelib chiqqan holda hisoblanadi. Berilgan shahar binolarini isitish uchun ketadigan gaz iste’mol miqdorini aniqlash.
Masala. Shahar aholisining umumiy soni 550 000 kishi. Shu jumladan, shaxsiy xonadonda yashovchilar 8%, 2-3 qavatli uylarda yashovchilar 12%, 4-5 qavatli uylarda 38%, 6 va undan yuqori qavatli uylarda yashovchilar 42% ni tashkil etadi. Shahar iste’mol qilayotgan gazning yonishidagi issiqlik berishi 33100 kDjzm ga teng.
Shahar aholisining 100% ovqat tayyorlash uchun gazdan foydalanadi, 20% xonadon gazli suv isitgich uskunalari bilan jihozlangan, 75% xonadon markazlashgan issiq suv ta’minotiga ega.
1. Shaharda joylashgan binolarning geometric hajmini quyidagi formula orqali aniqlaymiz.
Bu yerda: n – aholi soni; f – bitta yashovchi uchun yashash maydoni normasi, f-8 m2; k-qurilish koeffitsienti, k=6
2. Ikki va undan yuqori qavatli uylarni isitish uchun kerak bo’lgan issiqlik miqdorini aniqlash.
Bu yerda: a – binolarni nisbiy isitish harakteristikasi q0 ning o’zgarishini hisobga oluvchi koeffitsient. U tashqi haroratga bog’liq holda o’zgaradi. Agar tashqi harorat -100C dan yuqori, yoki teng bo’lsa a – 1,2 agar tashqi harorat -200 C bo’lsa a – 1,1, agar tashqi harorat -400C bo’lsa a=0,9; binolarni nisbiy isitish xarakteristikasi q0 ning qiymatini 2-jadvaldan olinadi; Vn – binolarning geometric hajmi; Tnh – binolarning ichki harorati Tnh 1800C; Ttash – tashqi harorat; nis – isitishning muddati kun hisobida (oktyabr-aprel) 180 kun.
3. Bir qavatli yoki shaxsiy xonadon binolarini (pechlar yordamida) isitish uchun ketadigan issiqlik miqdorini aniqlash.
Bu yerda: nisbiy isitish xarakteristikasi q0 shaxsiy xonadonlar uchun q0 =27 jamoat binolari uchun 1,67 ga teng.
4. Shaharda joylashgan barcha jamoat binolarini isitish uchun ketadigan issiqlik miqdorini, jamoat binolarining hajmi orqali, umumiy aholi sonining 25% miqdoridan kelib chiqqan holda quyidagicha aniqlanadi.
Bu yerda: =20,6n jamoat binolarining qavatliligi haqida ma’lumot bo’lmasa q0 =1,67
5. Isitish uchun zarur bo’lgan umumiy issiqlik miqdori quyidagiga teng
6. Isitish uchun sarflanadigan gaz miqdori quyidagiha aniqlanadi.
Bu yerda: - gazning normativ issiqlik berishi; -gaz uskunalarining issiqlik uzatish koeffitsienti. .