4.7. Chiziqli tenglamalar sistemasining iqtisodiy tatbiqlari. Chiziqli tenglamalar sistemasi iqtisodiy masalalarni yechishda juda keng qo‘llanishini aytib o‘tgan edik. Masalan, xom ashyolardan foydalanishni eng katta foyda beradigan yo‘lini topish, transportda yuk tashishni tashkil etishda eng kamk xarajatga erishish, chorvachilikda mollar ozuqasi ratsionini oqilona tuzish va hokazo. Bunday masalalarni o‘rganish va yechish natijasida “Chiziqli dasturlash” deb ataladigan matematikaning yangi bir yo‘nalishi yaratildi va unda chiziqli tenglamalar sistemasi ko‘p ishlatiladi. Bunga misol sifatida ikkita masalani ko‘ramiz.
1-masala. Qandolat firmasida holva, pecheniye va vafli ishlab chiqariladi. Bu mahsulotlarni tayyorlash uchun xom ashyo sifatida un, shakar va margarin yog‘i ishlatiladi. Bir birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflanadigan xom ashyo normasi va sex omboridagi xom ashyolarning zaxirasi bo‘yicha ma’lumotlar quyidagi jadvalda berilgan:
Xom
ashyo turi
|
Bir birlik konditer mahsulotini tayyorlash uchun sarflanadigan xom ashyo normasi
|
Ombordagi
xom ashyolar
zaxirasi
|
Holva
|
Pecheniye
|
Vafli
|
Un
|
2
|
5
|
2
|
2350
|
Shakar
|
7
|
3
|
5
|
2750
|
Margarin
|
1
|
2
|
3
|
1400
|
Bu ma’lumotlar asosida xom ashyodan to‘liq foydalanish maqsadida har bir konditer mahsulotining ishlab chiqarish hajmini toping.
Share with your friends: |
