9-jadval. Elektr sxemalardagi shartli belgilar
Doimin tok
|
|
Akkumulyator
|
|
O‘zgaruvchan tok
|
|
Termorostlagich
|
|
Vыklyuchatel
|
|
Batarey
|
|
Ajraluvchan kontaktorlar
|
|
Induktiv g’altak
|
|
Kontaktor
|
|
Qizdiruvchi element
|
|
Yoritish lampochkasi
|
|
Qizdiruvchi biometall element
|
|
Rezistor
|
|
Transformator
|
|
Eruvchan saqlagnch
|
|
Kontaktor g‘altagi
|
|
Ampermetr
|
|
Kondensator
|
|
Voltmetr
|
|
Elektromagnit g‘altagi
|
|
Vattmetr
|
|
205-rasm.
Savollar:
1. Sxemalar qanday tasvirlanadi?
2. Sxema ish chizmadan nimasi bilan farq qiladi?
3. Prinsipial sxemalar qanday maqsad uchun belgilanadi?
4. Prinsipial sixemalar mantaj sxemalaridan qanday farq qiladi?
5. Elektr sxemalarida nimalar tasvirlanadi?
6. Sxemalardan qanday xollarda foydalaniladi?
III-QISM. QURILISh ChIZMAChILIGI
11-BOB. QURILISh ChIZMAChILIGI
Qurilish chizmachiligi deb, turar joy, jamoat va sanoat binolari, muhandislik inshootlari va hokazo qurilmalarning elementlari tasvirlangan chizmalarga aytiladi. Industrial buyumlar va qurilish konstruksiyalarining chizmalari, mashinasozlik chizmalari bilan ko‘pgina umumiylikka ega. Lekin qurilish inshootlarining masshtabida va turlarida katta farq bo‘lganligi uchun qurilish chizmalarini taxt qilish, ularda qo‘llanadigan shartli tasvirlar va belgilar o‘ziga xos xususiyatga ega. Bu xususiyatlar qurilish chizmachiligini mazmuni va ularning turlarini mashinasozlik chizmachiligidan farq qilishga olib keladi.
Turli qurilish inshootlari ularning vazifasiga ko‘ra quyidagi 4 ta asosiy guruhga bo‘linadi:
a) turar joy va jamoat binolari – bularga turar joy binolari, yotoqxonalar, klublar, kasalxonalar, maktablar, turli ma’muriy binolar va boshqa shunga o‘xshash joylar kiradi;
b) sanoat binolari – fabrika, zavod binolari, elektrostansiyalar, bug‘xona va har xil korxonalar;
v) qishloq xo‘jalik binolari – mol va paranda boqiladigan fermalar, qishloq xo‘jalik mashinalarini remont qilish va saqlash binolari, omborxonalar va mahsulotlar saqlanadigan binolar;
g) muhandislik inshoatlari – ko‘priklar, tonnellar, yo‘l estakadalari, to‘g‘onlar, turli gidrotexnika va yer inshoatlari, domna o‘choqlar, rezervuarlar va boshqa qurilmalar kiradi.
11.2. Qurilish chizmachiligida ko‘rinishlar va
shartli grafikaviy belgilari
Qurilish chizmachiligida turar joy binolarining rejalarida va qirqimida deraza, eshik o‘rinlari, sanitariya-texnikasi jihozlari, vanna, unitaz, yuvingich, dush kabinalari, dudburon, va ventilyatsiya tarmoqlari va shunga o‘xshashlar soddalashtirilib shartli belgilar bilan ko‘rsatiladi.
10-jadvalda deraza va eshiklarning belgilari keltirilgan. Bunda eshik yoki deraza tavaqalari soni, devor tekisliklarini ifodalovchi ikki chiziq orasidan o‘tkazilgan ingichka chiziqlar bilan ko‘rsatiladi.
Share with your friends: |