TRAFOD
Ydych chi’n teimlo’n hapus / hyderus yn defnyddio’r ddwy ffurf,‘ti’ a ‘chi’?
Holwch siaradwyr Cymraeg yn eich ardal am eu harfer wrth ddefnyddio ‘ti’ a ‘chi’ a dewch ag adroddiad yn ôl i’r grŵp.
YMADRODDION
Mewn rhai ardaloedd o’r gogledd defnyddir y ffurf ‘chdi’ yn lle ‘ti’ ac fe welwch y ffurf hon
bellach mewn llenyddiaeth dafodieithol.
YSGRIFENNU
Ar ôl siarad ag eraill, nodwch y sefyllfaoedd lle y byddwch chi nawr yn defnyddio ‘ti’ a ‘chi’.
CD2: TRAC 7
SGWRS RHWNG TOMOS MORSE A’R ACTOR IOAN GRUFFYDD
[Tomos Morse yn holi Ioan Gruffydd am ei waith ac yn rhannu rhai o’i brofiadau]
GEIRFA
clyweliadau cyfarwyddwr cyfweliad cysylltiad eisoes marchogaeth meithrinfa hyfforddi ysgol farchogion datblygu corfforol clefyd y gwair erchyll chwistrelliad tîn
urddo y Wisg Wen yr Orsedd ymestyn
GWRANDO A DEALL
i) Pam mae Ioan Gruffydd wedi dod adref?
ii) Sut cafodd e ran yn y ffilm?
iii) Ble dysgodd Ioan i farchogaeth?
iv) Beth oedd yr actorion yn ei wneud gyda’r nos tra yn Iwerddon?
v) O beth mae Ioan Gruffydd yn dioddef?
vi) Pam aeth e i’r Eisteddfod Genedlaethol?
vii) I ble mae Ioan yn mynd ar ôl gadael Caerdydd?
viii) Beth, yn arbennig, mae Dr Reed Richards yn gallu ei wneud?
ix) Pam na fydd e’n actio gyda Matthew Rhys?
x) Ydy e wedi derbyn cynnig i chwarae James Bond?
IAITH
Esboniwch yn Gymraeg y gwahaniaeth rhwng y parau hyn:
clyweliad - cyfweliad
marchogaeth - marchogion
tîn - pen ôl
shwd mae? - sut ydych chi?
estyn - ymestyn
hyfforddi - ymarfer
cyfarwyddwr - cyfarwyddyd
drwg - erchyll
Mae un o’r siaradwyr yn sôn am ‘Yr Iwerddon’. Ydy hyn yn gywir, a pha rai o blith y canlynol sy’n gywir neu yn anghywir?
Yr Alban; Y Teifi; Y Gymraeg; Yr Amwythig; Y Bala; Y Fenai
Cwblhewch y grid:
Gwlad Brodor Brodores Lluosog
Cymru Cymro Cymraes Cymry
Gwyddel
Eidalwyr
Lloegr
Pwyles
Almaenwr
TAFODIAITH
Mae llawer o eiriau, ymadroddion a phatrymau yn iaith y ddau siaradwr sy’n nodweddiadol o Gymraeg llafar de Cymru. Nodwch y rhain.
TRAFOD
i) “Mae’r sgwrs yn anffurfiol iawn rhwng dau berson sy’n adnabod ei gilydd yn dda”. Sut byddech chi’n cyfiawnhau neu yn gwrthbrofi’r gosodiad hwn. Nodwch eich tystiolaeth.
ii) Siaradwch â’ch partner am eich hoff ffilm / actor / actores.
iii) Ydy Cymry wedi gwneud llawer o gyfraniad i fyd ffilmiau?
iv) Ydych chi o’r farn y byddai Ioan Gruffydd yn addas ar gyfer rhan James Bond? Nodwch eich rhesymau.
YMADRODDION
Mae si ar led; mae hanes ar gerdded; mae sôn bod; mae achlust fod; mae’r stori’n dew fod…
YSGRIFENNU
Taswn i’n actor, baswn i’n hoffi…….
Fy hoff actor / actores
CD2: TRAC 8
BETI GEORGE YN CYFWELD Â’R DR GWYNFOR EVANS
[Beti George yn siarad â’r diweddar Dr Gwynfor Evans am y Cynulliad, mewnfudwyr a’r iaith Gymraeg]
* Awgrymir eich bod yn ystyried Trafod i) cyn gwrando ar yr uned hon.
GEIRFA
galluogi gwleidydda cenhadu dros llywydd heddychwr perfeddion amherthnasol taeogrwydd affwysol Cynulliad adfer hollt mewnfudwyr lleiafrif trefnydd llawn amser ymroi meddyginiaeth
GWRANDO A DEALL
i) Beth oedd gwaith pob dydd Gwynfor Evans?
ii) Pam aeth i fyw i Sir Gâr?
iii) Beth sy’n bod ar y Cymry, yn ôl Gwynfor?
iv) Beth oedd e’n gobeithio y byddai’r Cynulliad yn ei gyflawni?
v) Beth oedd ei farn am yr honiad bod sefydlu’r Cynulliad wedi hollti Cymru?
vi) Beth oedd ei farn am fewnfudwyr?
vii) Faint o fewnfudwyr sydd yn Sir Fôn?
viii) Beth oedd nod mudiad ‘Pont’?
IAITH
a) Yn y darn fe glywch y berfenw ‘gwleidydda’. Pa ferfenwau yn gorffen ag –a sy’n dod o’r enwau a ganlyn:
cardod; mwyar; diod; gwledd; merlod; busnes; cinio?
b) Pa eiriau sy’n gyfystyr yn y ddwy golofn?
hollt sicrwydd
perfedd dybryd
meddyginiaeth gwaseidd-dra
affwysol canol
galluogi moddion
hyder rhwyg
taeogrwydd hwyluso
c) Yn y cyfweliad mae Gwynfor yn sôn am ganrannau (%). Dysgwch: 20% - ugain y cant; 40% - deugain y cant; 60% - trigain y cant. Beth yw 80%; 100%?
TAFODIAITH
Beth yn eich barn chi yw oedran y siaradwr yn y cyfweliad hwn? Pa brawf sydd gennych i ategu eich barn? Faint o ôl tafodiaith sydd ar ei iaith lafar?
TRAFOD
i) * Casglwch wybodaeth am Gwynfor Evans. Pob aelod o’r dosbarth i ychwanegu brawddeg at y darlun yn ei dro.
ii) Oes digon o gefnogaeth i fewnfudwyr sydd am ddysgu Cymraeg? Awgrymiadau!
iii) ‘Mae’r Cynulliad yn gwneud gwaith da’. Trafodwch.
YMADRODDION
ym mherfeddion y wlad; perfedd nos; mynd i berfedd rhywbeth.
YSGRIFENNU
Portread o wleidydd pwysig.
Cymwynaswyr y Gymraeg.
CD2: TRAC 9 SYLWEBAETH PÊL-DROED
[Disgrifiad o’r gêm rhwng Cymru ac Ynys Cyprus yn 2006]
GEIRFA
meddiant gwthio effeithiol cryfder cymorth safon ymosod cyflymdra rhes cyd-chwarae sialens sgoriwr canfod partneriaeth dathlu torf rhwyd
Share with your friends: | 
